Futbola Yani Yaşama Dair
Eylül 8, 2018
… /.
Eylül 8, 2018
İnsanlar için parasıyla para kazanma hatta parasını ikiye, üçe katlama fikri her zaman cezbedici bir durum olmuştur. Böyle bir ortam var olunca da borsa cazibesini her daim korumuştur. Borsa birçok insan için ilk bakışta oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu sebeple çoğu insan zaman zaman borsaya girmeyi düşünse de bu karmaşıklıktan çekinerek vazgeçmektedir ki çok da haksız sayılmazlar, çünkü borsa piyasasında bir yer edinmek, buradan kazanç sağlamak ve başarılı olmak hiç de kolay değildir. Bilinçsiz ve tecrübesiz yatırımcıların genellikle kaybettiği bir piyasadır borsa.
Bu yazımda sizlere borsa nedir, nasıl çalışır, hisse almak gibi merak edilen konulara olabildiğince basit cevaplar vererek bu karmaşık yapıyı rahatlıkla anlamanıza yardımcı olmak istiyorum.
Borsa Nedir?
Ticarete konu olan malların ve kıymetli evrakların alım – satım işlemlerinin bir aracı vasıtasıyla gerçekleştiği kurumsal piyasalara borsa denmektedir. Bu tanım, borsayı bilmeyen kişiler için pek açıklayıcı olmayabilir. Bu nedenle tanımı biraz açalım ve alınıp – satılan enstrümanlardan başlayalım. Ticarete konu olan mallara emtia denir. Altın, gümüş, petrol, buğday pamuk gibi yatırım araçları, emtiaları oluşturur. Borsada bu emtiaları, fiziki olmayan şekillerde kolayca alıp satabilirsiniz.
Kıymetli evraklara ise hisse senedi, bono, tahvil gibi kağıtlardır. Borsada yapılan işlemlerin büyük çoğunluğu hisse senetleri ile yapılmaktadır. Ülke borsasında işlem gören bir hisse senedi, değer kazanmadan önce satın alınır ve değeri arttığında para kazandırmaktadır. İşte borsa tüm bu enstrümanların alım – satımının yapılabileceği bir yerdir. Bu işlemleri bir aracı kurum vasıtası olduğu sürece yapabilirsiniz.
Farklı kurallara göre işlem yapılan borsada, birikimlerinizi değerlendirebilmek için kendinize bir aracı kurum seçmelisiniz. Daha sonra kendinize en uygun portföyü oluşturmalı ve bu yatırım araçlarını takip etmelisiniz. Fiyatlar düşükken satın almalı ve fiyatlar yükseldiğinde de satışı gerçekleştirmelisiniz. Borsa, tamamen bu temeller üzerine kuruludur.
Hisse Senedi Nedir?
Sermaye şirketlerinin ortaklarına paylarını ve ortaklıklarını belgelemek için verdikleri kıymetli evraklara hisse senedi denir. Hisse senetleri, borsanın en likit yatırım araçlarıdır. Borsa’nın kurulmasına katkı sağlayan hisse senetleri, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin alınarak çıkartılmaktadır. Her sermaye şirketinin hisse senedi çıkartması da mümkün değildir.
Bono Nedir?
Bir özel şirketin ya da bir kamu kurumunun, örneğin Devlet Hazinesi’nin, yatırımcılardan aldıkları vadesi 60-360 gün arasında olan borç karşılığında verdikleri borç senedine bono denir. Bonoyu basit bir örnekle açıklayabiliriz. Bir arkadaşınıza 100 TL borç verdiniz, arkadaşınız da borcunu geri ödeyeceğine bir kanıt olarak, imzaladığı bir kâğıdı size verdi. Bu kâğıda hangi tarihte borcunu geri ödeyeceğini de yazmayı ihmal etmedi. Sizin ona güveninizin ve dar günde imdadına yetişmenizin küçük bir karşılığı olarak da 5 TL fazladan ödemek istediğini belirtti. İşte böyle durumların gerçekleştiği hallerde verilen borç senedine bono denir.
Tahvil Nedir?
Tahvil de bono ile aynı işlevdedir ancak vadesi 1 yıldan fazla ise buna bono yerine tahvil denir.
Borsa Nasıl Çalışır?
Borsada yapılan ve gerçekleşen işlemler, arz – talep dengesine göre yapılmaktadır. Yani borsadan bir hisse senedi almak istiyorsanız, sizin bu talebinizi karşılayan başka bir emir olmalıdır. Yani siz almak isterken, satmayı düşünen yatırımcılar da olmalıdır. Bir hisse senedi satın alacağınızı varsayarsak; fiyatlar düşükken alım, yüksekken satış gerçekleştirme en temel borsa mantığıdır ancak bu konuda başarılı olmak içinse, mutlaka piyasa takibi yapılmalıdır. Ne kadar kulağa kolay gelse de bunu başarabilmek için mutlaka piyasa hakkında bilgi edinmeli ve belli bir deneyim kazanmalısınız. Borsanın çalışma sistemi içerisinde yer alan en önemli konular, farklı yatırım araçlarından oluşan bir portföy ve fiyatlarda yaşanan dalgalanmalardır. Bu dalgalanmalar karşısında alım-satım işlemlerinizi soğukkanlılıkla ayarlamalısınız.
Borsada Nasıl İşlem Yapılır ?
Günümüzde internet sayesinde de bunu kolayca yapmanız mümkündür. Borsada alım – satım yapmaya başlamak için borsaya giriş yapmalısınız. Bunun için kendinize bir aracı kurum veya banka üzerinden yatırım hesabı açtırmalı ve hesabınıza para yatırmalısınız. Hesabınızı açtırıp, paranız hesaba işlendikten sonra ilgili bankanın veya aracı kurumun web sitesi üzerinden alım – satım işlemlerinizi yapmaya başlayabilirsiniz. Elbette hangi yatırım aracı ile işlem yapacağınızı, hangi fiyat aralığında olduğunu da bilmeniz gerekiyor.
Tüm bunları göz önünde bulundurarak bir portföy hazırladınız; şimdi yapmanız gereken ilgili yatırım araçları hakkında haberleri takip etmek ve fiyat grafiklerini okumaktır. Bu konular ise teknik ve temel analiz dediğimiz konuları içine almaktadır. Temel analizleri kullanarak ekonominin genel görünümü, yatırım aracının fiyatı hakkında bilgi edinirsiniz. Teknik analizler sayesinde de fiyat grafiklerini okuyabilir ve fiyatların trendi yani düşecek mi, yükselecek mi, hangi noktadan alım – satım yapılmalı gibi sorularınıza karşılık sinyaller alırsınız. Tek başına ne temel analiz ne de teknik analiz size doğru bilgiyi verecektir. Bu nedenle iki analizi de doğru bir şekilde uygulayıp, birlikte yorumlamanız gerekiyor. Analizleriniz neticesinde avantajlı gördüğünüz noktadan ‘al’ emrini aracı kurumunuza ileterek alım işleminizi tamamlamış olursunuz. Belirli bir vade öngörerek bu vade sonunda ‘tut’ veya ‘sat’ emri vererek işleminizi gerçekleştirirsiniz. Beklendiğiniz fiyata ulaştığında ise satışı gerçekleştirip karınızı alabilirsiniz.
Ülkemizde Borsa
Her ülkenin kendine özgü borsaları vardır. Mesela ABD menşeili Dünyanın en büyük 2 borsası olan Nasdaq ve New York Borsası veya Avrupa’nın en büyük borsası olan Londra Borsası bunlara örnek verilebilir. İşte ülkemizin borsası da Borsa İstanbul’dur ve gösterge endeksi BIST 100’dür. Ülkemizde hisse senedi alım – satımı yapmak isteyen bir yatırımcı, Borsa İstanbul bünyesinde işlem yapmak zorundadır.
Borsa İstanbul, aracılar vasıtasıyla alıcı ve satıcının karşılaşmasını sağlar. Aynı zamanda bu kişilerin, yüz yüze gelmesine gerek kalmadan alışveriş yapması için de gerekli olan güvenilir ve şeffaf bir ortamı da inşa eder. Kanunlar, mevzuatlar ve diğer kurallar çerçevesinde alıcı ile satıcı arasındaki işlemlerin gerçekleşmesini sağlar.
Kısaca Borsa İstanbul yatırımlarda güvenli, şeffaf, dürüst, rekabetçi ve istikrarlı bir ortam oluşmasını sağlamaktan sorumludur.
Kaynakça:
