Sessizliğin Yorgunluğu
Temmuz 8, 2018
Sonra Şehre Yağmur Yağdı
Temmuz 8, 2018

Kaçabilirsin Ama Saklanamazsın: Doğal Davranış Verilerimizin Toplanması

Günlük yaşantımızda kullandığımız neredeyse bütün cihazlar IoT’nin de yardımıyla çevrimiçi hale geldi. Her an her yerde veri alıp gönderebiliyoruz. Buzdolabımızın sıcaklık değerinden tutun da akıllı saatle ölçtüğümüz kalp ritmimize kadar birçok veriyi çevrimiçi kullanıyoruz. Bu da dünya üzerinde dijital anlamda akıl almaz bir veri yığını oluşturma anlamına geliyor. Sayısal olarak belirtirsek günlük dünyada üretilen toplam veri miktarı 2.5 kentilyon * yapıyor. Kentilyon terimini ilk defa duyduğunuzu düşünerek belirtmek isterim ki; kentilyon, 10 üzeri 18 sayısına tekabül ediyor. Üretilen verinin nicelik olarak bu denli astronomik olması, son yıllarda veri analitiği ve makine öğrenmesi uygulamalarının gelişmesine inanılmaz derecede yardımcı oldu.

Verilerin çok büyük bir kısmı dijital dünyada üretiliyor ve analizi yapılıyor. Bunları tarayıcı geçmişimiz gibi arkamızda bıraktığımız izlerimiz olarak düşünebiliriz ve bu veriler iyi analiz edilebilirse insanı, bazen kendisinden bile iyi tanıyacak kadar güçlü hale gelebiliyor. İnternette karşımıza çıkan kişiselleştirilmiş reklamların veya Youtube’daki önerilen videolar kısmının bizi çok iyi tanıdığını hepimiz biliyoruz. Web’deki takipten farklı olarak insan davranışlarını kayıt altına almak için fiziksel dünyadan veri toplayan iki yerli girişimden bahsetmek istiyorum. Bunlar, Udentify ve DriveBuddy.

Udentify

Udentify, perakende satış yapan firmaların çevrimdışı olarak da müşteri analizi yapabilmesini sağlayan yerli bir girişim. Son yıllarda e-ticaret konusunda inanılmaz bir büyüme olsa da hala satışların çoğu mağazalardan yapılıyor ve buradaki müşterilerin takibi dijital ortamdaki kadar kolay olmuyor. Udentiy CEO’su ve kurucu ortağı Can Dörtkardeşler: ” Udentify’ın vizyonu tamamıyla Google Analytics’i offline için yaratabilmek. Şu anda birçok e-ticaret markası veya online’da iş yapan birçok firma müşterilerini gerçek zamanlı bir şekilde takip edebiliyor. Gerçek zamanlı takibin de çok kısa sürede aksiyon aldırma gibi bir özelliği var. Biz fiziksel ortamda iş yapan firmalara bu yeteneği kazandırmayı hedefliyoruz.”

Udentify’ın değer önerilerinden ilki anlık olarak hangi mağazada ne kadar ve ne tip müşteri olduğunu görebilme. İkincisi ise mağazadaki verimi ve satışları arttıracak analizleri yapmak. Bunu çoğunlukla mağazanın güvenlik kamerasına entegre edilen bir yazılımla görüntü işleme kullanarak yapıyorlar. Mağazadan içeri adım attığınızda yüz tanıma teknolojisi sayesinde yaş, cinsiyet gibi özellikleri içeren anonim müşteri demografisi çıkarılıyor. Sonrasında alışverişiniz boyunca kameranın gözü üzerinizde oluyor ve hangi reyona daha fazla baktınız, orada ne kadar vakit geçirdiniz gibi bilgiler kaydediliyor. Demografik verinizle beraber alışveriş davranışlarınızı da yorumlayarak müşteri analizi yapılıyor. Analiz sonucu olarak mağazada hangi bölge daha aktif, hangi reyon daha fazla müşteri çekiyor veya hangi yaş grubundaki insanlar hangi ürünleri tercih ediyor gibi sorularaın cevabına ulaşılıyor. Elde ettikleri sonuçlar yardımıyla da mağaza optimizasyonu sağlamayı ve satışları artırmayı hedefliyorlar.

DriveBuddy

Drivebuddy, şoförün sürüş verilerini kullanarak sürüş davranışlarını analiz eden yerli bir girişim. Drivebuddy’nin çıkış noktası, yollarda oluşan kazalardan polisin veya ambülansın geç haberi olması ve bu yüzden yardımın kaza yerine geç ulaşması. Bu probleme getirdikleri çözüm ise şoförün cep telefonundaki sensörleri kullanarak anlık olarak sürüş takibi yapmak. Drivebuddy sayesinde herhangi bir kaza olduğunda hemen gerekli yerlere kazanın gerçekleştiği yer haber verilebiliyor. İlk değer önerileri bu bildirim sistemi. İkinci değer önerileri ise şoförün sürüş verilerini kaydetmek.  Kaydedilen bu veriyi kullanarak şoförün sürüş davranışlarını öğrenmek ve kaza anındaki hız verisine ulaşmak isteyen çok büyük bir sektör var: Sigorta şirketleri.

Araç sigortası yapılırken şoföre bağlı birçok değişken var ve kağıt üstünde sahip olunan bilgiler gerçekçi olmayabilir. Kaza anındaki bilgiler de sigorta şirketleri için çok değerli bilgiler. Drivebuddy de bu noktada herhangi bir donanım kullanmadan yalnız şoförün telefonundaki sensörleri kullanarak sürüş bilgilerini kaydediyor ve sigorta şirketleri için gerçekçi ve tutarlı veriler sunuyor.

 

Udentify ve DriveBuddy girişimleri bize gösteriyor ki sadece web’de değil aynı zamanda fiziksel dünyada da IoT ve yapay zeka teknolojileriyle, insanların alışveriş alışkanlıkları gibi takip edilmesi zor davranışlarını analiz edebiliyoruz. Bu düşüncenin birçok projeye ve girişime kapı aralayabileceğini düşünüyorum. Burada önemli olan anlamlandırılmayı bekleyen verilerin peşine düşmek ve sonrasında aralarındaki korelasyonu saptamak için veri analitiği tekniklerini kullanmak.

Udentify ve DriveBuddy’nin websitelerini de aşağıda bulabilirsiniz.

 

*https://www.domo.com/learn/data-never-sleeps-5?aid=ogsm072517_1&sf100871281=1

 



Paylaşmak Güzeldir:

Enes Karahançer
Enes Karahançer
Orta Doğu Teknik Üniversitesinde Elektrik-Elektronik Mühendisliği okuyor. İnsanların önemli bir sorununa çözüm bulan teknoloji tabanlı bir start-up kurmayı hedefliyor. Gezerek keşfetmeyi, yemek kültürünü daha da geliştirmeyi ve teknoloji trendlerini takip etmeyi oldukça önemsiyor. Girişimci ruhlu yazarımız teknoloji alanında yazılar kaleme alacak.